अलक बहादुर सोङ्मेन राइ
आन्कान किरावानालो अक्पाङ माङ्पा य़ङओङे नुच्छे मुमाकि कामाकाचि चिन्मादोत । साक्कु दुङ, कोक्कु दुङ आराङ्युङ्का मुवाताराकि नुयाङ्नालो आइमित्ना मोलोक दे चन्येन । आराङओ आन लाम छिरुम्योम माआङ ।
मोलो सन्दान, धान खारिन्कि सक्रति मसन्तआ मधित्याङलो अक लेन्टादाङे खोक्लि खान्दा मुमाकि मोलेनङे सेङ्मान्चिनकि नुवाङा । खोदाङ्का सक्राति मसन्तआ मान्धितमदानालो आय धान खारिन माङ्कोलेन खोक्लि खान्दामुन । अखोलेनङे बासङ्मि लोङ्माकि सङ चित्को कासदाओ यन्पा अकचेक चेक्माकि, कोम्बि, दाबिआ लुङ्दा टेकटेक मुसा ‘काहङ लावा लोन्टे, साप्टेन लावा लोन्टे, छेयामा दुङ्दा कायुङ लावा लोन्टे’ नि यङ्सा लावा लात्मादोत ।
खोदाङ्का ओको अछङ दुम ओन नुच्छे सुम्कालेन योङ्मा हे ५ कालेन योङ्मा । छाचिनालो सुम्कालेन खोक्पा, खोक्मानालो ५ कालेन युङाताओ । मोनदाङका बड्ढे योङ्मुमा अदोत्निनओ दुम आन्को हाङ्छानुमा राक्दुङओ माङ्पाचिङे म़यङाताराओ युङ्याङ ।
योङ मुन्येन हेदा युम, आअ्वासि, आअ्वा चामा अनुनिन । छाम लुमा, थोम्मा दिसो कामा नुछे मुमा अनुनिन नि आन साक्कु, कोक्कुचि मयङाताराओ युङ्याङ । ह्यात्नि-ओह्यात्निकिङे आइमित तालो नुन्येनओ तालोना देकिना आन मामा, पापा, दिवा, दिमा, साक्कु, कोक्कुचि वेत्माकेमाचि ओनतालो नुन्येनङे । ओ देम काले कासिनचि निपाङ खोचिदाङ्का टोप्पाचि सिसुवा कामु ।
ओहा खा चोविन्ता १३ कालेन, २२ कालेन, ४५ लेन निओ आन्को माआङ मोको निओ पानिवाङ्चिओ अचो मुन्दुम धुम्मा खेक्मा अलाप्याङ । आन्को मुन्दुम खेक्माछे किरावा खोक्पा, खोक्माआ सिन्तुङु हे, सेन्माछे अचो नाबु तुक कि किरावाआ किरावा यावा काप्सा ह्युनिओ धानिओसाआ सात्सा, छुक-छुक तोङ्सा खात्मा खान्नु तालोना ओको माआङ काले कासिनचिआ ओहात्नि मचिन खोन्कि दे चमाओ ?
अङ्का अलेनङ्लो निमना सिसुवा मेत्मा लेङा लेङानालो (भेदभादरहित) सिसुवा मान्मेत कामा काचि मुङ । देकिनालो खोसोओछे ओ तोक्मायु याक्याङ । खाक्को मना लेयाङ, मोको धान्तुम खान्सुम्लो मो आन्कानछे अलेसिमिन, निमना यावाकुवाचिओ मलेयाङ्छा सिसु मेत्मा अनुनिन ।
अक्तात दोदुम गाक्अ्वाआ दोफेवा (हास) कोन्मा नङा नुसु नि हे । खोन्कि दोफेवाओ कोन्मा चिन्तान्चिन हिदा अको अकोन्मा छे मान्तुकेसु ।
दोफेवाओ अकोन्माछे मान्लेदो निकि ‘कोङ्बेङ कोङ्बेङ’ नि कोन्याङओ नि वा ना आन्को झारा मुन्दुम रिदुम-पादुम लेमा, सिन्मा खोन्कि पानिवाङ्चिओ झारा लेमा ।
खोन्ओसा काले कासिन छा टोप्पो मान्लि मान्लेकादालो देकि टोप्पो लिमा । झारासो इज्जत, इमान, तोक्मायु अक्नि ओन्लेकाङा मुमादोत, मित्मादोत । होङ्कुदा ङा लाप्सि खारिन्कि ङाचि झारा अचो कुरिदा मवाङ्खात । आन्कान लाप्मा लाप्तुम्चुम हिदा कुरिदा आन छुक पाउम्ता ङाङे नालो आन्छुक अलारिमिन, पछाप्नालो चक्नि आन छुक लारुम नि खोत्निङा मान्लेकादाचि मोप्माचामा अनुनिन नि माआङ ।
खोन्ओसा आन्को किरावाओ १३ अउ, २२ अउ, ४५ अउ मुमा अदोत्निन । छेन्बि खात्खाला मुमा सन्लो आन्को मुन्दुमदाङे खात्खाउ मुम ।
सन्दान्लो १५ लेन, २२ लेनदा दोवा थोम्मादोत । मोको निम्पाङ लावासाम्मा नि अलो । मोदा खात्खाउ मुमकि नु । मोत्निङे आन्को युङाताओ अक्छा माङ्पा थोम्सुमदाङ्का मोङे नुमिचिनङ मुवाताराओ माआङ ।
……
इरउटार– ५, इलाम
बुङ्वाखा १०१ दाङ्का
